2015-12-28
Chrupiąca skórka i aromatyczny, elastyczny środek. Czy może być coś lepszego? Trudno bez tradycyjnego bochenka wyobrazić sobie rodzinne śniadanie czy kolację, kanapki do szkoły czy na wycieczkę.

Kiedyś nasze babcie wypiekały go same w specjalnych piecach chlebowych. Dziś możemy chleb kupić w pobliskiej piekarni, ale może warto zrobić go samodzielnie w domu?

 

Aby powstał chleb, trzeba wyrobić ciasto z kilku podstawowych składników: mąki, wody, zakwasu lub drożdży.  W zależności od  upodobań można wzbogać domowy bochenek ulubionymi ziołami, nasionami czy innymi dodatkami.  Sekretem jest czas – nie wystarczy zwyczajnie wymieszać składniki. Jeśli używamy drożdży, najpierw trzeba przygotować zaczyn, później ciasto należy wyrabiać minimum 10 minut by w końcu pozostawić je do wyrośnięcia i upiec. Brzmi skomplikowanie? Nie, jeśli użyć pomocy, np. urządzenia Thermomix^®.

 

Jaka mąka, taki chleb

Najczęściej spotykany w Polsce jest chleb pszenny, czasami z dodatkiem mąki żytniej, czyli owalne bochenki o złocistej skórce i jasnym środku. Szczególnie kiedy jest świeży, czasem jeszcze ciepły, smakuje najlepiej. Mąka pszenna to też podstawowy składnik włoskiej ciabatty czy pieczywa tostowego popularnego w krajach anglosaskich. Tradycyjny pszenno-żytni polski chleb można zamienić w niebanalną podstawę posiłku, jeśli dodamy do niego np. skarmelizowaną cebulkę.

 

Do wyrobu chleba warto też użyć mąki Graham i nadal cieszyć się smakiem pszennego, tym razem  zdrowszego chleba. Mąka Graham zawiera część okrywy ziarna – otręby. Wypieki z niej zawierają więc sporo błonnika, który dobrze wpływa na pracę jelit i daje uczucie większej sytości.

 

A może razowiec?

Chleb z mąki razowej, najczęściej żytniej, to też dobra alternatywa dla dbających o zdrowie i linię. Ziarno żyta zawiera wiele cennych minerałów i witamin z grupy B, a mąka razowa – mnóstwo błonnika. Chleb z niej wypieczony będzie naszym sprzymierzeńcem w dbaniu o właściwy poziom cholesterolu i cukru we krwi i, co oczywiste, o szczuplejszą sylwetkę. Chleb żytni razowy najlepiej wypiekać na zakwasie. Jego przygotowanie jest trochę bardziej pracochłonne, ale efekt wart jest włożonego wysiłku. Otrzymamy bochenek zwarty, cięższy, każda kromka będzie sycić na długo. Do razowca można dodać ulubione ziarna, np. słonecznika, lnu, sezamu, dyni – lub ich mieszankę. Dzięki temu chleb będzie jeszcze bardziej wartościowy.

 

Znaną odmianą chleba żytniego jest pochodzący z Niemiec pumpernikiel – pieczony z gruboziarnistej mąki, z dodatkiem lekko rozdrobnionych ziaren. To ciężki,  bardzo ciemny chleb, który można długo przechowywać. Jeżeli chcesz go zrobić w domu, nie zapomnij o dodatku miodu, który nada mu charakterystyczny smak. Taki chleb pieczemy dłużej, ale w niskiej temperaturze – do ok.  150ºC

 

Nie tylko bochenek

Chleb to nie tylko okrągły, owalny czy kwadratowy bochenek z chrupiącą skórką. Zupełnie inne kształty mają chleby wypiekana w krajach Afryki, Bliskiego Wschodu i niektórych rejonach Azji. Tam pieczywo jest najczęściej dość cienkim, okrągłym plackiem – jak pita czy lawasz, które można upiec na rozgrzanej patelni. Taki placek, napełniony ulubionymi warzywami i innymi dodatkami, będzie ciekawą odmianą dla tradycyjnych kromek. Z łatwością można przygotować go w domu, szczególnie jeśli do wyrabiania ciasta użyty zostanie Thermomix^®.  Dla odmiany można do domowej pity użyć mąki orkiszowej. Ciasto przygotowuje się podobnie jak w przypadku chleba pszennego – najpierw zaczyn, do którego później dodajemy wodę, mąkę i odrobinę oleju. Gdy jest już wyrobione, dzielimy je na kule wielkości jajka i czekamy aż wyrosną. Na koniec wałkujemy i wrzucamy na rozgrzaną, suchą patelnię i pieczemy do pojawienia się charakterystycznych bąbelków powietrza. Przewracamy i dopiekamy na drugiej stronie.

 

Samodzielne pieczenie chleba to duża różnorodność. Każdego dnia może być inny – jasny lub ciemny, z dodatkiem oliwek czy suszonych pomidorów, posypany makiem lub innymi nasionami. Z pewnością jest zdrowszy, niż ten, kupiony w sklepie i dłużej zachowuje świeżość. A w dodatku: nic nie tworzy tak przytulnej, domowej atmosfery, jak zapach świeżo upieczonego chleba.

Smaczną alternatywną dla tradycyjnego pieczywa, będzie chleb z dodatkiem aromatycznych ziół:

Chleb z ziołami

Ciasto - składniki:

600 g mąki pszennej

300 g wody, letniej

40 g świeżych drożdży, pokruszonych

½ łyżeczki cukru

2 łyżeczki soli

50 g oleju

 

Masło ziołowe – składniki:

1 ząbek czosnku

60 - 80 g cebuli przekrojonej na pół

10 g natki pietruszki, tylko liście (ok. 1 pęczek)

10 g bazylii, tylko liście

120 g masła, miękkiego, pokrojonego na kawałki, plus dodatkowa ilość do natłuszczenia tortownicy

1 łyżeczka soli

Do urządzenia Thermomix® wsypujemy mąkę, dodajemy wodę, drożdże, cukier, sól i olej i wyrabiamy przez 2 min. Ciasto rozwałkowujemy na prostokąt (30 x 40 cm).

Do czystego i suchego urządzenia Thermomix^®  wkładamy czosnek, cebulę, natkę pietruszki i bazylię i rozdrabniamy 8 s/obr. 5. Składniki zgarniamy kopystką ze ścianek na dno naczynia. Dodajemy masło i sól. Mieszamy 25 s/obr. 6.

Nadesłał: gastrosfera